A depreciación dos tenreiros lactantes procedentes das explotacións tanto de leite como de carne foi unha das consecuencias máis importantes provocada pola crise do coronavirus no sector agrogandeiro galego. Evitar esa desvalorización, con descensos nos prezos de venda de ata o 80%, é un dos obxectivos dun método pioneiro creado por un grupo de mozos veterinarios e informáticos lucenses.
O sistema ideado, que recibe o nome de Éliter (Tenreiros de Elite), consiste nunha ferramenta informática de certificación de calidade que distingue a aqueles animais que cumpren cunha serie de parámetros de saúde e coidados que fai que sexan mellores e máis resistentes á hora de realizar o proceso de recría.
“Centradas na produción de leite, moitas explotacións descoidaron nos últimos anos o coidado dos tenreiros machos, o que provocou unha caída xeneralizada de prezos, agravada agora polo coronavirus. Ao mesmo tempo a importación de tenreiros procedentes doutros países da UE, como Francia, foi substituíndo nos cebaderos españois aos animais procedentes das explotacións galegas. Trátase de diferenciar a aqueles tenreiros de maior calidade para desta forma abrirlles un oco no mercado e que poidan volver ser unha fonte de ingresos importante nas ganderías”, explica Elio López, CEO da compañía Innogando SL, con sede en O Arneiro (Cospeito) e responsable do proxecto.
Éliter Tenreiros de Elite identifica a cada animal mediante un crotal individualizado que incorpora un código QR que permite realizar un seguimento a cada becerro lactante, de forma que se garante que todos os tenreiros incorprados ao sistema permanecesen polo menos 14 días nas súas explotacións de orixe recibindo os coidados adecuados, por exemplo as primeiras tomas de leite materno, fundamental para reforzar o seu sistema inmunitario co traspaso de anticorpos.
O equipo veterinario de *Éliter garante tamén que os tenreiros están sans e proceden de explotacións libres de enfermidades como a Rinotraquítis Infeccionsa Bovina (IBR) e Diarrea Vírica Bovina (BVD), dúas das principais enfermidades causantes de mortalidade en tenreiros. “Facer ben o encalostrado e seguir uns protocolos correctos de coidados neonatales reduce á metade as probabilidades de enfermidade dese animal no seu primeiro mes de vida e en caso das #xato destinadas a produción de leite equivale a 1.700 litros máis de produción na primeira lactación”, explica Elio López.
Optimización da produción de leite das explotacións
Aínda que o sistema acaba comezar a funcionar unha vez levantado o estado de alarma, xa son ducias as explotacións de toda Galicia que decidiron introducir este método no seu funcionamento para mellorar o seu manexo do gando.
“Non só damos este servizo de certificación para lograr un mellor prezo de venda dos tenreiros macho, senón que tamén asesoramos aos gandeiros para que poidan mellorar a recría que fan nas súas explotacións das tenreiras femia e que son a substitución produtiva fundamental e o futuro das ganderías”, indica Elio López.
Algunhas das cooperativas galegas, como Aira ou Xallas, xa se interesaron por este sistema de certificación para as súas ganderías socias, do mesmo xeito que cebaderos de distintas partes de España, que ven en Éliter un avance en materia de trazabilidad para o gando que evita ademais desprazamentos ás explotacións, xa que mediante unha sinxela APP é posible mesmo ver un vídeo do tenreiro para coñecer a súa configuración e características morfolóxicas.
“Confiamos no traballo e o bo facer dos nosos gandeiros, por iso queremos contribuír á calidade das nosas ganderías e apostamos por dar visibilidade ás explotacións e aos seus tenreiros”, explica Elio López.
Entre 1.500 e 2.000 tenreiros de recría vendidos cada semana en Galicia
Galicia, co 40% da produción láctea española, concentra a maior parte da cabana gandeira destinada a produción de leite do conxunto do Estado. As 7.000 explotacións leiteiras que permanecen en activo na comunidade galega xeran entre 1.500 e 2.000 animais de recría cada semana, que tras pasar polos tres mercados de referencia, os de Silleda, Amio e Castro Ribeiras de Lea, parten con destino a cebaderos tanto de Galicia como doutras comunidades autónomas.
“Os tenreiros son un activo nas explotacións que hai que aproveitar, pero a día de hoxe atópanse moi depreciados porque non todos os tenreiros son iguais pero o comprador é incapaz de diferenciar a uns doutros. A nosa idea é que o valor dos animais certificados póidase incrementar ata igualarse cos tenreiros importados que veñen de Europa, o que para unha granxa de 100 vacas en produción podería supoñer uns ingresos a maiores duns 3.500 euros con respecto aos actuais”, conclúen desde Éliter.
