Por Juan Carlos Gacal
En primeiro lugar agradecer á Dirección da Mariña Xa a incrible oportunidade que me brinda para compartir -e, por que non? incitar á reflexión e suscitar debates constructivos- nesta columna sobre Turismo que este mes inauguramos, algúns coñecementos, visión e pensamentos que quizais – ogallá!- desde a miña máis profunda humildade, poidan ser de utilidade; si un só dos lectores desta columna, sente que as miñas letras puideron darlle un novo punto de vista ou axudarlle nalgún sentido, estarei máis que satisfeito e xa merecería a pena esta sección!
Tras unha dilatada traxectoria profesional no campo do marketing e a comunicación, cunha sólida formación e experiencia no sector turístico e hotelero, área da miña especialidade, que me permitiu desenvolverme e traballar en distintos lugares do mapa, empresas e organizacións, tanto na empresa privada como na administración pública, nesta primeira columna quero abordar, desde unha óptica bastante genérica e generalista, o concepto de que a industria turística é cousa de todos, ante todo compromiso e tamén responsabilidade de todos e cada un de nós.
Levo anos escoitando o eterno debate entre empresarios e Administración Pública de quen e como deben ostentar as competencias en materia de promoción turística, obviamente con posicións moi atopadas e antagónicas.
E agora vou eu e digo que é algo tan importante que non debe nin pode estar en mans exclusivas de ningunha destas dúas partes. No turismo o público e o privado non poden separarse e deben cohabitar nas responsabilidades promocionales e en todo o que envolve esta actividade. Sen empresarios non hai produto, pero sen servizos públicos non se pode rendibilizar o mesmo. Ambos sectores -público e privado- teñen que comprometerse e involucrarse nos órganos de promoción turística. Hai que evolucionar e producir unha integración real e eficaz de ambos ámbitos. Pero, cando digo integración non só me refiro ao intercambio de opinións, nin sequera ás funcións asignadas a cada parte, refírome ademais ao reparto de responsabilidades, á achega de recursos económicos e á participación en tómaa de decisións.
Non creo, pola miña experiencia, na fórmula na que uns poñen o diñeiro e outros deciden -ou axudan a decidir- como se gasta. O peso en tómaa de decisións é máis rotundo cando vai apoiado polo investimento que un fai no proxecto. E a esixencia de responsabilidades, tamén. Colaboración público-privada, si, pero para compartir todo. A xestión de calidade é aquela en a que cada cal é responsable do seu e na medida proporcional á súa implicación.
Nun escenario tan complexo como o actual, onde a única constante é precisamente o cambio -e a velocidades vertiginosas- e os niveis de esixencia do consumidor son cada vez maiores, o turismo é demasiado importante para todos como para non facer o esforzo que agora se require, nun destino emerxente como o é A Mariña Lucense, non para seguir funcionando simplemente senón para facelo mellor, máis ao gusto de todos. E digo emerxente porque por fortuna aínda non se trata dun destino maduro, como outros nos que traballei, senón en pleno crecemento e auxe, con todo o que iso conlleva de oportunidades de crecemento, iso si: sostenible, xeración de riqueza e postos de traballo, e ante todo responsabilidade e adecuada xestión por parte de todos os axentes implicados no proceso turístico. Entre todos conséguese maior eficacia.
Mencionaba antes a calidade do servizo. Si, pero por parte de todos os axentes implicados directa e indirectamente no sector: comerciantes, hoteis, restaurantes, proveedores, colaboradores, administración, axencias de viaxes, portais de comercialización, Clubs de Calidade, actividades e industria complementaria, etc… Podo falar de grandes exemplos e grandes leccións neste sentido na zona, entre eles, non podo deixar de mencionar ao incombustible Manolo, da Tenda de Manolo (Ermida), e na Pontenova a Suso de Cerdeira, Suso de Linares, Laura do Concello, Carlos da Oficina de Turismo, Azucena de Floristería Azu, Sierra (veciño de aquí de Vileimil) do Bar Río Eo, Jose de Telbar, Pablo de Lar de Balbina, e por suposto aos meus colegas e compañeiros Montse de Casa do Fidalgo, Susana de Casona de Labrada, e Lar de Vies e Hotel San Briz… a lista sería interminable, e nunca xusta, pois seguramente faltaríame alguén!
Pero en calquera caso, en cuestión de calidade de servizo, os principais embaixadores e prescriptores das excelencias turísticas da zona son sen dúbida os propios habitantes. Son eles quen realmente poñen en valor os atributos de marca da zona… No meu caso, namoreime de Vileimil en agosto de 2018, aínda que ata febreiro deste ano non desembarqué definitivamente neste paraíso… Que podo dicir das súas xentes..? para comigo foron desde o minuto cero a auténtica riqueza e valor da zona… A súa calidade humana, apoio incondicional, predisposición, axuda, trato personalizado, proximidade, calidez, apertura, acolleita, esa encomiable actitude de compartir a súa sabedoría e de facerche partícipe do seu propio patrimonio cultural e identitario… non ten prezo! Pois realmente trátase de valores que, por desgraza, se han ir perdendo noutras poboacións e rexións, como grandes cidades, e aquí, “onde o tempo detense”, retornas e che re-atopas coa verdadeira esencia da vida…
É un mundo onde non se concibe o turismo como unha agresión, senón como unha forma de protexer o patrimonio natural, arquitectónico e cultural dun territorio, onde cada un aporta na medida en que pode para o ben común, moi conscientes de que é fundamental o teu labor -como misión de negocio e de forma de vida- de incentivar as pequenas economías locais e aos propios productores da zona, co valor engadido que iso supón de face ao visitante, pois este busca experiencias auténticas e unha inmersión real na cultura e forma de vivir da zona. Ese é sen dúbida o noso principal activo, o saúdo e o sorriso sincero dos veciños é a nosa ferramenta de competitividad máis valiosa! Traballando desde o local para chegar ao global, potenciando de identidade e valores tradicionais, a esencia do lugar, a autenticidad.
En definitiva, ademais da riqueza cultural, patrimonial, gastronómica, natural e paisajística da Mariña Lucense, e máis concretamente na nosa zona Reserva da Biosfera UNESCO do Río Eo, Oscos e Terras de Burón, a calidade e calidez das xentes deste lugar, é o que fai que a experiencia dun visitante sexa singular, convértase nun catálogo de vivencias e ocupe un recuncho especial na súa memoria (falaremos de marketing experiencial na próxima edición…!).
Si todos e cada un de nós valoramos, nos concienciamos de verdade e asumimos en toda a súa magnitude esa actitude, que o Turismo é cousa de todos, responsabilidade e compromiso de todos, non me cabe a menor dúbida de que faremos deste marabilloso paraíso un destino turístico sostenible de primeira orde. Ao choio!
Moitas grazas pola súa atención, querido lector, e se lle parece, lémonos e compartimos na próxima edición!
